احتمالاً انتظار دارید که دهان شما بعد از انجام یک عمل دندانپزشکی احساس زخم یا حتی کمی لطیفتر از زخم داشته باشد. اما ممکن است انتظار نداشته باشید که بعد از درمان فک شما قفل شده، حالت تهوع، تب یا گرفتگی گوش بوجود آید. حتی اگر تنها تورم و درد را تجربه میکنید، گاهی اوقات به سختی میتوان گفت که کدام یک علائم طبیعی هستند و کدام یک نیاز به تماس با دندانپزشک را دارند.
ما در اینجا برخی از مشکلات متداول و علل آنها را ذکر کردهایم، اما توجه داشته باشید که بهترین منبع برای سلامتی دندان همیشه دندانپزشک خود شما خواهد بود. در صورت تجربه درد، خونریزی، تورم یا درد و ناراحتیهای دیگر با دندانپزشک خود تماس بگیرید. سپس از دستورالعملها و مراقبتهای توصیه شده توسط دندانپزشک پیروی کنید تا از بسیاری از عوارض زیر جلوگیری به عمل آید.
سرگیجه/حالت تهوع:
این اتفاق به طور معمول پاسخی به داروهای بیحسی است که دندانپزشک شما هنگام بیرون کشیدن یا سایر درمانها استفاده میکند. حالت تهوع بهویژه پس از چندین بار کشیدن شایع است و ممکن است به مدت سه تا پنج روز ادامه پیدا کند. اگر روند کار شما شامل قرارگیری پروتز موقت یا دائمی باشد، ممکن است تصور کنید سرگیجه و حالت تهوع ناشی از واکنش به باز بودن طولانی دهان شماست. اگرچه این موضوع ممکن است درست باشد اما دلیل عمده آن، تزریق داروی بیحسی است. اگر پنج روز پس از دریافت پروتزهای جدید هنوز در معده خود احساس درد یا بیماری دارید، ممکن است نیاز باشد دندانپزشک شکل پروتزهای شما را تغییر دهد.
درد گوش:
درد گوش، زنگ زدن، صدای زوزه یا احساس گرفتگی گوش شما میتواند مربوط به فشار عضلات در اثر باز شدن دهان، حین درمان باشد. همچنین ممکن است دچار عفونت شده باشید، ممکن است دندانهای شما به درستی تراز نباشند (گاز زدن بد)، یا ممکن است سرماخوردگی/آلرژی داشته باشید که در واقع باعث ایجاد چنین علائمی میشود. با دندانپزشک خود تماس بگیرید.
فشار:
اگر یک ماده پرکننده سفید رنگ گرفتید، ممکن است کمی تجربه دردناکتری از آنچه که با یک ماده پرکننده نقرهای انجام می دهید، داشته باشید. فرآیندی که برای چسباندن و سفت شدن پرکنندههای سفید رنگ استفاده میشود (چسب دندان و درمان تحت نور ماوراء بنفش)، باعث جمعشدگی مواد پرکننده کامپوزیتی میشود. این میتواند باعث ایجاد احساس فشار در دندان شما به خصوص حساسیت به هنگام گاز زدن شود. این مشکل باید ظرف چند هفته به خودی خود، برطرف شود، اما اگر ناراحت هستید با دندانپزشک خود مشورت کنید.
افزایش درد:
اگر ناگهان چند روز پس از کشیدگی دندان، درد بدتر شود، ممکن است دچار "حفره خشک" شدید و باید سریعاً به پزشک مراجعه کنید. برای تشویق جهت ایجاد لخته خونی که در محل کشیدگی تشکیل میشود، از دستورالعملها و مراقبتهای بعدی دندانپزشک خود پیروی کنید. علاوهبراین بدون لخته شدن، انتهای عصب و استخوان در نزدیکی محل کشیدگی در معرض هوا، مواد غذایی و مایعات قرار گرفته و باعث ایجاد درد قابل توجهی میشود. پانسمان دارویی که توسط دندانپزشک شما در محل کشیدگی قرار می گیرد، تقریباً فوراً درد را تسکین میدهد. ممکن است نیاز داشته باشید که هر روز یا هر دو روز یکبار پانسمان را عوض کنید، یا ممکن است از پانسمانی استفاده کنید که به مرور زمان در محل کشیدگی حل شود. همچنین ممکن است به داروهای آنتیبیوتیک و یا مسکن نیاز داشته باشید.
درد فک:
در هر عملیات دندانپزشکی نیاز است شما دهان خود را برای مدت زمان طولانی باز نگه دارید. به دلیل فشار عضلانی وارده در اثر این کار ممکن است ضعف فک و سفتی آن رخ دهد. اندکی درد فک پس از درمان دندانپزشکی طبیعی است. اگر درد شدید است (به عنوان مثال توسط داروهای مسکن کنترل نمی شود)، با دندانپزشک خود تماس بگیرید. او ممکن است کمپرس گرم و مرطوب و تمرینات کششی مناسبی را پیشنهاد دهد.
گیرکردن فک:
اگر متوجه شدید که در باز و بسته کردن دهان خود مشکل دارید یا اینکه فک شما گاهی اوقات در جای خود احساس یخزدگی میکند، ممکن است شما از یک بیماری بنام تریسموس (قفل فک) رنج میبرید. این به دلیل آسیبدیدگی عضلانی است که میتواند بعد از تزریق دندانی اتفاق بیفتد، خصوصاً هنگام درمان دندانهای پایین. همچنین میتواند در اثر محلول بیحسی موضعی یا لرزش عضلات ناشی از فشار بر روی فک، ایجاد شود. به طور معمول تریسموس ممکن است دو تا سه هفته طول بکشد، اما برای مشاوره درمانی با دندانپزشک خود تماس بگیرید. شیوه درمانی تریسموس مشابه درد فک است (به بند بالا مراجعه کنید) اما در موارد شدیدتر ممکن است به شلکننده های عضلانی احتیاج داشته باشد.
گلو درد:
به دلیل باز شدن دهان برای مدت زمان طولانی، ممکن است گلو درد ایجاد شود. مقدار زیادی آب آشامیدنی مصرف کنید (از نوشیدن آب معطر یا نوشیدنیهای گازدار برای چند روز پس از معالجه دندان پرهیز کنید) و یا نوشیدن آب نارگیل را در نظر بگیرید. اگر گلوی شما به شدت درد دارد و خیساندن نیز کمکی نمیکند، به احتمال زیاد واکنشی به بیحسی دندان دارید یا ممکن است دچار عفونت شدید. با دندانپزشک خود مشورت کنید.
زخم/تاول در اطراف لب:
اگر چندین دوره "زخمهای سرد" را در اطراف دهان تجربه کردهاید (تاولهای پر از مایع ایجاد میشود که بطور اتفاقی قبل از بهبودی بریده یا پوستهپوسته میشود)، احتمالاً در معرض ویروس تبخال هستید که یک عفونت ویروسی بسیار شایع است. بعد از قرارگرفتن در معرض ویروس، این ویروس میتواند برای سالها خسته نشده تا در صورت بیماری یا ایجاد شرایط استرسزا مانند دندانپزشکی مجدداً فعال شود. واکنش به بیحسی دندانی نیز میتواند باعث تشدید این وضعیت شود. اگر سابقه ابتلا به زخم حین سرماخوردگی را دارید، قبل از شروع درمان به دندانپزشک اطلاع دهید.
ورم:
بعضی از تورمها که بلافاصله پس از انجام فرآیند دندانپزشکی ایجاد میشود، طبیعی است، زیرا بدن شما برای کمک به تسریع در بهبود، خون اضافی را به مناطق آسیبدیده میفرستد. نگه داشتن یک بسته یخ در روز اول یا دو روز بعد از درمان، به تسکین تورم کمک میکند. اگر تورم پس از 3 روز ادامه یابد یا بدتر شود، ممکن است دچار عفونت شدید و باید با دندانپزشک خود تماس بگیرید.
درد لرزنده:
این ممکن است نشاندهنده عفونت یا شکستگی کوچک در دندان درمانشده یا دندانهای مجاور باشد. با دندانپزشک خود تماس بگیرید.
اهمیت مراقبتهای پیشگیرانه:
نادیده گرفتن معاینات دندانپزشکی و تمیزکردن غالباً منجر به مراقبتهای ترمیمی میشود و هر چه بیشتر از دندانپزشک دوری کنید، احتمال اینکه نیاز به درمانهای گران قیمت و طولانی داشته باشید، بیشتر میشود.